Αντιμετώπιση πλημμύρας

Οι πλημμύρες αποτελούν τη δεύτερη πιο συχνή φυσική καταστροφή, μετά τις δασικές πυρκαγιές.
Πλημμύρα συμβαίνει λόγω ραγδαίων βροχοπτώσεων και ισχυρών καταιγίδων, από το ανέβασμα της στάθμης των ποταμών ή από το λιώσιμο χιονιού. Συμβαίνει επίσης από υποχώρηση φραγμάτων και στην περίπτωση αυτή οι συνέπειες είναι πολύ μεγάλες.

Η ξαφνική πλημμύρα είναι το αποτέλεσμα ατμοσφαιρικών διαταραχών, που συνοδεύονται από ραγδαίες βροχοπτώσεις, με μεγάλα ποσά βροχής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι ξαφνικές πλημμύρες προκαλούνται από καταιγίδες που κινούνται αργά ή κινούνται πάνω από την ίδια περιοχή. Στη ζώνη των τροπικών προκαλούνται επίσης από τυφώνες ή τροπικούς κυκλώνες. Πολλοί παράγοντες συνηγορούν σε μία ξαφνική πλημμύρα, όπως: η ένταση της βροχής και η διάρκεια της, η τοπογραφία, οι συνθήκες του εδάφους, η φυτοκάλυψη, η καταστροφή των δασών καθώς και η αστικοποίηση.

Οι ξαφνικές πλημμύρες εμφανίζονται σε μικρό χρονικό διάστημα λίγων ωρών ή λιγότερο και έχουν σαν αποτέλεσμα ταχεία ύψωση νερού, το οποίο στο πέρασμα του μπορεί να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές σε κατασκευές, όπως κτίρια, γέφυρες κλπ, να παρασύρει αυτοκίνητα, να ξεριζώσει δέντρα κ.α. Οι πλημμύρες, που έχουν σαν αίτιο τις βροχοπτώσεις, μπορεί να προκαλέσουν καταστροφικές κατολισθήσεις εδαφών (λασποροές-mud slides).

Οδηγίες προστασίας από τις πλημμύρες

Όπως αναφέρονται από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και το Πυροσβεστικό Σώμα

Προετοιμαστείτε:

Αν κατοικείτε σε περιοχή που κατά το παρελθόν είχε προβλήματα με πλημμύρες

• Φροντίστε να ενημερώνεστε από τα ΜΜΕ για τις μετεωρολογικές προβλέψεις και τυχόν οδηγίες, σε περίπτωση επιδείνωσης του καιρού
• Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας δεν είναι φραγμένα, ώστε το νερό κατά τη διάρκεια της βροχής να έχει φυσική ροή.
• Σε περίπτωση που ενημερωθείτε για την εκδήλωση έντονης βροχόπτωσης στην περιοχή σας
• Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας δεν είναι φραγμένα και οι υδρορροές λειτουργούν κανονικά
• Περιορίστε τις μετακινήσεις σας και αποφύγετε την εργασία και την παραμονή σε υπόγειους χώρους
• Αποφύγετε την εργασία και την παραμονή σε υπόγειους χώρους, εάν αυτό δεν είναι απαραίτητο
• Περιοριστείτε στις αναγκαίες μετακινήσεις
• Προμηθευτείτε εφόδια πρώτης ανάγκης (φακό, φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, κουτί πρώτων βοηθειών)
• Ενημερώστε τα παιδιά σας σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση πλημμύρας, εάν είναι σε ηλικία που τα αφήνετε συχνά μόνα τους στο σπίτι
• Μάθετε στα μικρά παιδιά τους αριθμούς τηλεφώνων των υπηρεσιών άμεσης επέμβασης (Πυροσβεστικό σώμα 199, Αστυνομία 100, ΕΚΑΒ 166 κ.λπ)
• Καταστρώστε ένα οικογενειακό σχέδιο έκτακτης ανάγκης, για επικοινωνία και συνάντηση των μελών της οικογένειας
• Βεβαιωθείτε ότι όλοι γνωρίζουν πώς να διακόψουν την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού
• Μετακινήστε τα πολύτιμα αντικείμενα σε υψηλότερα και ασφαλή σημεία του σπιτιού.

Κατά τη διάρκεια της πλημμύρας

Αν είστε μέσα σε κτίριο: 

• Εγκαταλείψτε τους υπόγειους χώρους και μετακινηθείτε σε ασφαλές υψηλό σημείο
• Φορέστε κατάλληλα ρούχα και παπούτσια
• Φύγετε από το σπίτι, εάν εσείς το κρίνετε αναγκαίο (ιδιαίτερα αν το σπίτι σας είναι υπόγειο ή ισόγειο και σε μικρή απόσταση από τον πλημμυρισμένο δρόμο ή αν κινδυνεύει από πιθανή κατολίσθηση ή πτώση βράχων)
• Πάρτε μαζί σας απαραίτητα έγγραφα, καθώς και είδη πρώτης ανάγκης και εφόδια (φακό, φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, κουτί πρώτων βοηθειών, χρήματα, νερό, τρόφιμα κ.λπ.)
• Κλείστε τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού ή του αερίου για οικιακή χρήση

Αν βρίσκεστε σε ανοικτό χώρο: 

• Μην διασχίσετε χείμαρρο πεζή ή με αυτοκίνητο.
• Μείνετε μακριά από ηλεκτροφόρα καλώδια.
• Εγκαταλείψτε το αυτοκίνητό σας αν έχει ακινητοποιηθεί καθώς ενδέχεται να παρασυρθεί ή να πλημμυρίσει.
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις.
• Καταφύγετε σε κοντινές περιοχές, που βρίσκονται σε ασφαλές σημείο π.χ. κάποιο ύψωμα και παραμείνετε εκεί, όσο χρειαστεί
• Αποφύγετε τη μετακίνηση μέσα σε πλημμυρισμένους δρόμους
• Χρησιμοποιείτε μόνο τους δρόμους που ορίζουν οι αρχές και γενικά, ακολουθείστε τις οδηγίες τους
• Μη διασχίζετε χειμάρρους πεζός/ή ή με το αυτοκίνητό σας και γενικά, αποφύγετε νερά που ρέουν.
• Αν βρεθείτε μπροστά σε δρόμο που έχει πλημμυρίσει, σταματήστε και αλλάξτε κατεύθυνση
• Αν πρέπει οπωσδήποτε να βαδίσετε ή να οδηγήσετε σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει, ελέγχετε πρώτα τη σταθερότητα του εδάφους
• Εγκαταλείψτε το αυτοκίνητό σας, αν ακινητοποιήθηκε και ενδέχεται να πλημμυρίσει ή να παρασυρθεί.
• Μείνετε μακριά από ηλεκτροφόρα καλώδια
• Αποφύγετε τα λιμνάζοντα νερά, που μπορεί να γίνουν αγωγοί ηλεκτρικού ρεύματος, στην περίπτωση που υπάρχουν υπόγεια καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος ή διαρροές από εγκαταστάσεις
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές, όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις και πτώσεις βράχων

Μετά την πλημμύρα

Αν βρίσκεστε σε ανοικτό χώρο

• Μείνετε μακριά από περιοχές που έχουν πλημμυρίσει ή είναι επικίνδυνες να ξαναπλημμυρίσουν τις επόμενες ώρες
• Αν η περιοχή που διαμένετε είχε εκκενωθεί, μην επιστρέψετε, προτού οι αρχές ενημερώσουν ότι είναι ασφαλές
• η πλημμύρα ενδέχεται να έχει μεταβάλει τα χαρακτηριστικά γνώριμων περιοχών και τα νερά να έχουν παρασύρει μέρη του δρόμου, των πεζοδρομίων κλπ.
• εγκυμονούν κίνδυνοι από σπασμένα οδοστρώματα, περιοχές με επικίνδυνη κλίση, λασποροές κλπ.
• τα νερά ενδέχεται να είναι μολυσμένα αν έχουν παρασύρει μαζί τους απορρίμματα, αντικείμενα και νεκρά ζώα.
• Προσέξτε να μην εμποδίζετε τα συνεργεία διάσωσης.
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές που έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις και πτώσεις βράχων.
• Ελέγξτε αν το σπίτι ή ο χώρος εργασίας σας κινδυνεύει από πτώση βράχων.
• Αν πρέπει οπωσδήποτε να βαδίσετε ή να οδηγήσετε σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει
• Προσπαθήστε να βρείτε σταθερό έδαφος.
• Αποφύγετε νερά που ρέουν.
• Αν βρεθείτε μπροστά σε δρόμο που έχει πλημμυρίσει σταματήστε και αλλάξτε κατεύθυνση.
• Αποφύγετε τα λιμνάζοντα νερά. Ενδέχεται να αποτελέσουν καλούς αγωγούς ηλεκτρικού ρεύματος καθώς κρύβουν υπόγεια καλώδια ή διαρροές από εγκαταστάσεις.
• Ακολουθείστε πιστά τις οδηγίες των αρμόδιων Αρχών.

Τι να κάνετε πριν την αποκατάσταση ζημιών 

• Πριν αρχίσετε τις διαδικασίες αποκατάστασης του χώρου σας, κλείστε την τροφοδοσία ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμα και αν στην περιοχή σας έχει διακοπεί το ρεύμα, καθώς και την παροχή νερού, γιατί το δίκτυο μπορεί να έχει υποστεί βλάβες.
• Για να εξετάσετε ένα κτίριο που έχει πλημμυρίσει, φορέστε κλειστά παπούτσια, ώστε να αποφύγετε τραυματισμούς από αντικείμενα ή ανωμαλίες στο έδαφος, που κρύβονται από τα νερά.
• Εξετάστε τοίχους, πόρτες, σκάλες και παράθυρα.
• Ελέγξτε τα δίκτυα ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, αποχέτευσης.

• Θυμηθείτε ότι οι κίνδυνοι από την πλημμύρα δεν υποχωρούν αμέσως μετά την απόσυρση των υδάτων.
• Βεβαιωθείτε από τις Αρχές ότι η περιοχή που βρίσκεται το σπίτι ή ο χώρος εργασίας σας είναι πλέον ασφαλής και κατόπιν επιστρέψτε σε αυτήν ειδικά αν έχει προηγηθεί εκκένωση.
• Κλείστε την τροφοδοσία του ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμα και αν στην περιοχή σας έχει διακοπεί το ηλεκτρικό ρεύμα.
• Κλείστε την παροχή νερού, για το ενδεχόμενο βλάβης στο δίκτυο ύδρευσης.

Για να εξετάσετε ένα κτίριο που έχει πλημμυρίσει

• Φορέστε κλειστά παπούτσια ώστε να αποφύγετε τραυματισμούς από αντικείμενα ή ανωμαλίες στο έδαφος που κρύβουν τα νερά.
• Εξετάστε τους τοίχους, τις πόρτες, τις σκάλες και τα παράθυρα.
• Εξετάστε τα δίκτυα του ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και αποχέτευσης.