Συγγραφέας: ΑΛ. ΛΙΑΡΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Νομικός-Ιστορικός
Μια από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της ζωής παραμένει, ακόμη και σήμερα, η διά βίου ένωση δύο ανθρώπων, η οποία γιορτάζεται με μεγάλη λαμπρότητα και αθρόα συμμετοχή κόσμου από την αρχαιοελληνική εποχή. Έναν τέτοιο γάμο, λοιπόν, θα παρακολουθήσουμε αμέσως παρακάτω.
Όταν είχαν ήδη κανονιστεί οι νομικές σχέσεις και τα γαμικά συμβόλαια των νεονύμφων, το επόμενο βήμα ήταν, όπως συμβαίνει και σήμερα, η θρησκευτική τελετή του γάμου? αυτό ήταν απολύτως απαραίτητο, επειδή η μη τήρηση του θρησκευτικού τύπου συνεπαγόταν τη μη γνησιότητα των τέκνων και τα νόθα τέκνα δεν μπορούσαν να φέρουν μετά την ενηλικίωσή τους τον τίτλο του πολίτη. Γιατί η απόκτηση νόμιμων και γνήσιων τέκνων, αποτελούσε τον κύριο σκοπό, για τον οποίο οι Έλληνες, και ειδικότερα οι Αθηναίοι, παντρεύονταν? χαρακτηριστικό και διαφωτιστικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα του ρήτορα Δημοσθένη (Κατά Νεαίρας, LIX, §122): «... γιατί αυτό θα 'πει γάμος, δηλαδή να κάνει παιδιά και να εγγράψει τα παιδιά του... στους δημότες και να παντρεύει τις θυγατέρες του... με πολίτες. Γιατί... τις γυναίκες τις έχουμε, για να μας κάνουν παιδιά και για πιστούς φύλακες του σπιτιού...».
Ο χρόνος, ωστόσο, που θα γινόταν ο γάμος δεν ήταν τυχαίος, αλλά περιοριζόταν τόσο ως προς την εποχή όσο και τις ημέρες του μήνα. Σχετικά με τον προσδιορισμό της καταλληλότερης ημέρας για την τέλεσή του υπάρχει διαφωνία μεταξύ των αρχαίων. Ο Ησίοδος την επικεντρώνει στην τέταρτη ημέρα του μήνα χωρίς να ξεκαθαρίζει αν εννοεί την τέταρτη μετρώντας από την αρχή ή το τέλος του μήνα, αλλά διασταυρώνοντας τα λεγόμενά του με όσα γράφει ο Πρόκλος καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι αναφέρεται στην τέταρτη ημέρα από την αρχή του μήνα? άλλοι πάλι σημειώνουν ως ημέρα του γάμου αυτήν που θα είχε πανσέληνο, γι' αυτό και στον Ευριπίδη (Ιφ. Αυλ. 787) όταν η Κλυταιμνήστρα ρωτάει τον Αγαμέμνονα πότε θα γίνει ο γάμος της κόρης τους, εκείνος αποκρίνεται «όταν συμπληρωθεί ο κύκλος της σελήνης»? κάτι παρόμοιο αναφέρουν ο Δίων ο Χρυσόστομος (Ζ',70) και ο Πίνδαρος (Ίσθμ. Ζ',44). Ως προς την εποχή του έτους οι αρχαίοι προτιμούσαν για τους γάμους τον χειμώνα ―λίγο παράξενο για 'μας σήμερα― και μάλιστα οι Αθηναίοι είχαν ονομάσει «Γαμηλιώνα» τον μήνα κατά τον οποίο γίνονταν οι γαμήλιες τελετές και που συνέπιπτε με τον δικό μας Ιανουάριο. Πάντως, ούτε η ημέρα ούτε ο μήνας ήταν εντελώς υποχρεωτικά? επομένως κάποιες παρεκκλίσεις γίνονταν δεκτές.
