Βιοκλιματική είναι η αρχιτεκτονική που θεωρεί το κλίμα ως έναν από τους σοβαρότερους παράγοντες που καθορίζουν τον σχεδιασμό των κτηρίων. Μια κατασκευή στην Αίγυπτο δεν μπορεί παρά να διαφέρει ριζικά από μια κατασκευή στη Αλάσκα ή στην Σιβηρία. Στα ψυχρά βόρεια κλίματα προέχει η προστασία από το ψύχος και η αξιοποίηση και της ελάχιστης ηλιοφάνειας για τη θέρμανση. Στα τροπικά κλίματα προέχει η προστασία από τον ήλιο και η αξιοποίηση της χαμηλής θερμοκρασίας του υπεδάφους όπως επίσης και της ελάχιστης αύρας για δροσισμό. Σε ήπια, εύκρατα, μεσογειακά κλίματα, όπως το δικό μας, τα κτήρια μπορούν, εάν σχεδιαστούν σωστά να θερμαίνονται από τον ήλιο σ' ένα ποσοστό 60 έως 70% το χειμώνα και το καλοκαίρι να διατηρούνται δροσερά χωρίς κλιματισμό.
Δροσισμός
Προϋπόθεση για να διατηρούμε δροσιά το καλοκαίρι είναι ο καλός νυχτερινός αερισμός, που απάγει τον θερμό εσωτερικό αέρα της προηγούμενης μέρας προς τα έξω και εισάγει τον δροσερό νυχτερινό αέρα μέσα στο κτήριο, ώστε να ψυχθούν καλά οι εσωτερικοί τοίχοι. Αποτελεσματικότερος είναι ο κατακόρυφος αερισμός μέσω ανοιγμάτων στις υψηλότερες ζώνες των εσωτερικών χώρων. Επίσης, ένα μεγάλο άνοιγμα στην υψηλότερη περιοχή του κτηρίου απάγει τον θερμό αέρα συνολικά από το κτήριο, προκαλεί ελκυσμό, ανεβάζει και διανέμει το ψυχρό αέρα των χαμηλότερων ορόφων στους υψηλότερους και συμβάλλει σημαντικά στη ψύξη των εσωτερικών τοίχων.
Νωρίς το πρωί πρέπει να κλείνουν καλά όλα τα παράθυρα και να παραμένουν κλειστά. Τότε μόνο οι ψυχροί τοίχοι απορροφούν από τον εσωτερικό αέρα, που θερμαίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, θερμότητα και τον ψύχουν διατηρώντας τους χώρους δροσερούς. Οι εσωτερικοί τοίχοι πρέπει να αποτελούνται από βαριά και πυκνά υλικά για να έχουν αρκετή θερμοχωρητικότητα. Τα ανοίγματα πρέπει να σχεδιάζονται στις σωστές θέσεις ώστε να επιτρέπουν τον πλήρη και διαρκή κατακόρυφο νυχτερινό αερισμό. Μ' αυτόν τον τρόπο μπορούμε να διατηρήσουμε εσωτερικές θερμοκρασίες 23, 25 και το πολύ 27oC χωρίς κλιματιστικά όταν οι εξωτερικές θερμοκρασίες φτάνουν ακόμη και στους 40 έως και 42οC.
• Ολική ή μερική ενεργειακή αυτονομία με φωτοβολταϊκά συστήματα, ανεμογεννήτριες, ηλιακούς θερμοσίφωνες, γεωθερμία κ.α.
• Συστήματα εξοικονόμησης νερού με επανάχρηση νερού, εκμετάλλευση βρόχινου νερού, καθαρισμό οικιακών λυμάτων κ.α.
• Θερμομονωτική και ηχομονωτική ‘κελύφωση΄ του κτιρίου εξωτερικά με ειδικά οικολογικά υλικά (θερμοπρόσοψη).
• Κουφώματα αλουμινίου ή ξύλου με θερμοδιακοπή και διπλά ενεργειακά τζάμια.
• Χρήση οικολογικών υλικών στην κατασκευή ή την ανακαίνιση του κτιρίου όπως για παράδειγμα σε δάπεδα, ξυλεία, χρώματα, καλωδιώσεις , υδραυλικές σωληνώσεις και πολλά άλλα.
• Φιλτράρισμα και καθαρισμός της εσωτερικής ατμόσφαιρας των χώρων με διαφορετικές μεθόδους όπως ειδικά φυτά εσωτερικού χώρου, μηχανικά φίλτρα, έξυπνες μέθοδοι αερισμού.
• Πολλές πρόσθετες λύσεις όπως ‘ηλιακή καμινάδα’, φυτεύσεις δωμάτων και στεγών, ‘εσωτερικό θερμοκήπιο’, φωτισμός με φωτιστικά νέας τεχνολογίας, συστήματα σκίασης και ηλιοπροστασίας, συστήματα για αερισμό και ψύξη.
Θέρμανση
Για να πετύχουμε την θέρμανση από τον ήλιο στρέφουμε την μεγάλη πλευρά των κτηρίων προς το Νότο. Η στροφή προς το Νότο μπορεί να έχει μια απόκλιση έως και 6ο μοιρών. Στροφή άνω των 13ο σχεδόν μηδενίζει τα ηλιακά οφέλη και προκαλεί δυσάρεστες συνέπειες υπερθέρμανσης το καλοκαίρι.
Τα πυκνά και μεγάλα νότια ανοίγματα επιτρέπουν το χειμώνα τη διείσδυση του ήλιου, που κινείται χαμηλά, σε μεγάλο βάθος στον εσωτερικό χώρο. Μια κατασκευή που αποτελείται από βαριά υλικά (τούβλο, πέτρα, μπετόν, πηλό, πλακάκι, μάρμαρο) μπορεί να αποθηκεύσει την ενέργεια του ήλιου και να την συγκρατήσει, διατηρώντας θερμούς τους χώρους ως το πρωί, όταν θα ξαναβγεί ο ήλιος για να τους ξαναζεστάνει. Προϋπόθεση βέβαια είναι η καλή εξωτερική μόνωση και η διάταξη των κύριων χώρων χρήσης στην νότια ζώνη των κτηρίων.
Η θέρμανση των κτηρίων από τον ήλιο μπορεί να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο με την προσθήκη των ονομαζόμενων παθητικών ηλιακών συστημάτων στο Νότο, όπως είναι τα θερμοκήπια, οι τοίχοι μάζας, κ.α.
Για να πετύχουμε την θέρμανση από τον ήλιο στρέφουμε την μεγάλη πλευρά των κτηρίων προς το Νότο. Η στροφή προς το Νότο μπορεί να έχει μια απόκλιση έως και 6ο μοιρών. Στροφή άνω των 13ο σχεδόν μηδενίζει τα ηλιακά οφέλη και προκαλεί δυσάρεστες συνέπειες υπερθέρμανσης το καλοκαίρι.
Τα πυκνά και μεγάλα νότια ανοίγματα επιτρέπουν το χειμώνα τη διείσδυση του ήλιου, που κινείται χαμηλά, σε μεγάλο βάθος στον εσωτερικό χώρο. Μια κατασκευή που αποτελείται από βαριά υλικά (τούβλο, πέτρα, μπετόν, πηλό, πλακάκι, μάρμαρο) μπορεί να αποθηκεύσει την ενέργεια του ήλιου και να την συγκρατήσει, διατηρώντας θερμούς τους χώρους ως το πρωί, όταν θα ξαναβγεί ο ήλιος για να τους ξαναζεστάνει. Προϋπόθεση βέβαια είναι η καλή εξωτερική μόνωση και η διάταξη των κύριων χώρων χρήσης στην νότια ζώνη των κτηρίων.
Η θέρμανση των κτηρίων από τον ήλιο μπορεί να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο με την προσθήκη των ονομαζόμενων παθητικών ηλιακών συστημάτων στο Νότο, όπως είναι τα θερμοκήπια, οι τοίχοι μάζας, κ.α.
Ηλιοπροστασία
Το καλοκαίρι ο ήλιος κινείται ψηλά στο στερέωμα. Οι μικρές οριζόντιες προεξοχές (εξώστες, στέγες, πέργολες) στη νότια πλευρά μπορούν να σχεδιαστούν έτσι ώστε να σκιάσουν εντελώς τη νότια όψη και τα νότια ανοίγματα του κτηρίου. Στην ανατολική και τη δυτική πλευρά η ηλιοπροστασία μπορεί να επιτευχθεί με κατακόρυφα σκίαστρα τοποθετημένα παράλληλα προς την ανατολική και τη δυτική όψη. Τέτοια σκίαστρα είναι οι κατακόρυφες τέντες, τα στοράκια, οι εξωτερικές κουρτίνες, δικτυωτά με αναρριχώμενα ή και συστάδες δένδρων. Όταν τα ανατολικά και δυτικά σκίαστρα απέχουν από τους τοίχους του κτηρίου δημιουργείται ανάμεσα σ' αυτά και στο κτήριο ένας σκιερός αεριζόμενος χώρος που κάνει την ηλιοπροστασία πολύ αποτελεσματικότερη.
Το καλοκαίρι ο ήλιος κινείται ψηλά στο στερέωμα. Οι μικρές οριζόντιες προεξοχές (εξώστες, στέγες, πέργολες) στη νότια πλευρά μπορούν να σχεδιαστούν έτσι ώστε να σκιάσουν εντελώς τη νότια όψη και τα νότια ανοίγματα του κτηρίου. Στην ανατολική και τη δυτική πλευρά η ηλιοπροστασία μπορεί να επιτευχθεί με κατακόρυφα σκίαστρα τοποθετημένα παράλληλα προς την ανατολική και τη δυτική όψη. Τέτοια σκίαστρα είναι οι κατακόρυφες τέντες, τα στοράκια, οι εξωτερικές κουρτίνες, δικτυωτά με αναρριχώμενα ή και συστάδες δένδρων. Όταν τα ανατολικά και δυτικά σκίαστρα απέχουν από τους τοίχους του κτηρίου δημιουργείται ανάμεσα σ' αυτά και στο κτήριο ένας σκιερός αεριζόμενος χώρος που κάνει την ηλιοπροστασία πολύ αποτελεσματικότερη.
Δροσισμός
Προϋπόθεση για να διατηρούμε δροσιά το καλοκαίρι είναι ο καλός νυχτερινός αερισμός, που απάγει τον θερμό εσωτερικό αέρα της προηγούμενης μέρας προς τα έξω και εισάγει τον δροσερό νυχτερινό αέρα μέσα στο κτήριο, ώστε να ψυχθούν καλά οι εσωτερικοί τοίχοι. Αποτελεσματικότερος είναι ο κατακόρυφος αερισμός μέσω ανοιγμάτων στις υψηλότερες ζώνες των εσωτερικών χώρων. Επίσης, ένα μεγάλο άνοιγμα στην υψηλότερη περιοχή του κτηρίου απάγει τον θερμό αέρα συνολικά από το κτήριο, προκαλεί ελκυσμό, ανεβάζει και διανέμει το ψυχρό αέρα των χαμηλότερων ορόφων στους υψηλότερους και συμβάλλει σημαντικά στη ψύξη των εσωτερικών τοίχων.
Νωρίς το πρωί πρέπει να κλείνουν καλά όλα τα παράθυρα και να παραμένουν κλειστά. Τότε μόνο οι ψυχροί τοίχοι απορροφούν από τον εσωτερικό αέρα, που θερμαίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, θερμότητα και τον ψύχουν διατηρώντας τους χώρους δροσερούς. Οι εσωτερικοί τοίχοι πρέπει να αποτελούνται από βαριά και πυκνά υλικά για να έχουν αρκετή θερμοχωρητικότητα. Τα ανοίγματα πρέπει να σχεδιάζονται στις σωστές θέσεις ώστε να επιτρέπουν τον πλήρη και διαρκή κατακόρυφο νυχτερινό αερισμό. Μ' αυτόν τον τρόπο μπορούμε να διατηρήσουμε εσωτερικές θερμοκρασίες 23, 25 και το πολύ 27oC χωρίς κλιματιστικά όταν οι εξωτερικές θερμοκρασίες φτάνουν ακόμη και στους 40 έως και 42οC.
Φύτευση
Η φύτευση γύρω αλλά και πάνω στο κτήριο είναι εξαιρετικά προστατευτική το καλοκαίρι γιατί τα φυτά απορροφούν και καταναλώνουν την ηλιακή ενέργεια για την φωτοσύνθεση. Δεν θερμαίνονται και δεν προκαλούν θερμικές ανακλάσεις όπως π.χ. τα κεραμίδια. Φύτευση πάνω στο κτήριο μπορεί να γίνει με αναρριχώμενα, ή με χώμα και χόρτο πάνω στα δώματα και τις στέγες. Η πυκνή φύτευση μειώνει δραστικά την εξωτερική θερμοκρασία το καλοκαίρι (ακόμη και στους δρόμους των πυκνοδομημένων κέντρων των πόλεων) και μονώνει πολύ αποτελεσματικά τα κτήρια και από τη ζέστη και από το κρύο.
Η φύτευση γύρω αλλά και πάνω στο κτήριο είναι εξαιρετικά προστατευτική το καλοκαίρι γιατί τα φυτά απορροφούν και καταναλώνουν την ηλιακή ενέργεια για την φωτοσύνθεση. Δεν θερμαίνονται και δεν προκαλούν θερμικές ανακλάσεις όπως π.χ. τα κεραμίδια. Φύτευση πάνω στο κτήριο μπορεί να γίνει με αναρριχώμενα, ή με χώμα και χόρτο πάνω στα δώματα και τις στέγες. Η πυκνή φύτευση μειώνει δραστικά την εξωτερική θερμοκρασία το καλοκαίρι (ακόμη και στους δρόμους των πυκνοδομημένων κέντρων των πόλεων) και μονώνει πολύ αποτελεσματικά τα κτήρια και από τη ζέστη και από το κρύο.
Ο όρος βιοκλιματική κατοικία χαρακτηρίζει το σπίτι που χρησιμοποιεί φυσικούς πόρους αρχιτεκτονικές πρακτικές και το κλίμα της περιοχής με συστήματα για τη θέρμανση και την ψύξη του χώρου χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον. Τα υλικά με τα οποία φτιάχνεται βοηθούν στην εξοικονόμηση ενέργειας τόσο τον χειμώνα όσο και το καλοκαίρι. Βασική προϋπόθεση οικοδόμησης του είναι το οικόπεδο να έχει θέα προς το νότο και κύριο άξονα κατά τη φορά της δύσης και της ανατολής. Με αυτόν τον τρόπο το κτίριο καλύπτεται από τους βορινούς ανέμους και εκμεταλλεύεται την ηλιακή ακτινοβολία. Το πράσινο σπίτι είναι πολύτιμο στην εποχή μας για να μπορέσουμε όμως να κατανοήσουμε την αξία του είναι απαραίτητο να γνωρίσουμε τις βασικές αρχές του.
Αρχικά, όπως αναφέρθηκε, βρίσκεται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική θέση με κατάλληλο προσανατολισμό. Για να γίνει πιο σαφές, το σπίτι είναι στραμμένο προς το νότο ώστε να λαμβάνει ηλιακή ακτινοβολία, αφού το χειμώνα ο ήλιος κινητά χαμηλά προς την οριζόντια μεριά του νότου ενώ το καλοκαίρι ψηλά. Όμως, ο Βορράς είναι πολύ σημαντικός τους θερινούς μήνες με τους ανέμους που φέρνει.
Ανατολικά και δυτικά της κατοικίας τοποθετούνται παραπετάσματα για να φθάνουν στο εσωτερικό οι ηλιακές ακτίνες όταν είναι προς τα πάνω η να εμποδίσουν την εισαγωγή τους, όταν είναι κατεβασμένα, ανάλογα με τις απαιτήσεις του ιδιοκτήτη και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.Στη συνέχεια υπάρχουν ανοίγματα σε πόρτες, παράθυρα και φεγγίτες για τον έλεγχο της θερμοκρασίας του. Πιο συγκεκριμένα, κουφώματα και ανοίγματα κοντά στο έδαφος φέρνουν η διώχνουν ψυχρό αέρα από το εσωτερικό ενώ παράλληλα αυτά που βρίσκονται ψηλά, κοντά στη στέγη, έχουν την ίδια λειτουργία για τις θερμές αέριες μάζες. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο αερισμός το καλοκαίρι γίνεται βράδυ που ο ήλιος έχει πέσει και τα χαμηλά ανοίγματα συμβάλουν στην έλευση του αέρα.
Ακόμη, τα υλικά με τα οποία κατασκευάζεται είναι εξειδικευμένα και ικανοποιούν κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Πρωταρχικός στόχος της χρήσης των υλικών είναι η θωράκιση δύσκολων τμημάτων της οικοδόμησης όπως το μπετόν που καλύπτεται εξωτερικά με ηρακλείτη (Ορυκτοποιημένη δομική πλάκα ίνες και τσιμέντο χωρίς χημικά πρόσμικτα), ο οποίος είναι φλούδα ξύλου με τσιμέντο. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί σε πανεπιστήμια που ασχολούνται με την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, το πάχος των τοίχων και η χρήση «σκληρών» υλικών με μεγάλη αντοχή, βοηθά στην αποθήκευση της θερμότητας την ημέρα που αποδίδεται το βράδυ και της δροσιάς αντίστοιχα. Άρα, τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως ως θερμοσυσσωρευτές.
Έπειτα, χαρακτηριστικές είναι οι προαιρετικές «πράσινες» στέγες που χρησιμοποιούνται στην Ισλανδία, στις Σκανδιναβικές Χώρες και στις ΗΠΑ. Αυτές είναι στέγες στις οποίες υπάρχει ένα υπόστρωμα χώματος και από πάνω βλάστηση. Και τα δύο (χώμα και βλάστηση) συνεισφέρουν στην εξισορρόπηση των θερμοκρασιακών διακυμάνσεων στους χώρους που κατοικούνται από κάτω , επειδή είτε παγιδεύει, είτε απομονώνει θερμότητα. Χάρη σε αυτές τις στέγες, τα σπίτια εντάσσονται στο φυσικό τους περιβάλλον, εφόσον αυτά είναι υπαίθρια και καλύπτουν τις ανάγκες ομοιόστασης των ενοίκων.
Κατόπιν, όλες οι λειτουργίες του σπιτιού είναι οικολογικές. Η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται για τον φωτισμό, ο οποίος γίνεται μέσα από λάμπες φθορίου, είναι ελάχιστη σε σχέση με τους κοινούς λαμπτήρες, βοηθώντας τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στη μείωση των μηνιαίων εξόδων. Ταυτόχρονα, ο ηλιακός θερμοσίφωνας εξασφαλίζει ζεστό νερό για την κάλυψη των αναγκών των ενοίκων χωρίς κανένα επιπλέον κόστος. Παράλληλα, η ενδοδαπέδια θέρμανση έχει να προσφέρει πολλά. Σε αυτή το πάτωμα είναι φτιαγμένο από ειδικά υλικά που διευκολύνουν την μετάδοση θερμότητας, ενώ κάτω από αυτά ρέει ζεστό νερ, του οποίου η θερμοκρασία ανεβαίνει από τους 15ο περίπου σε 35ο και όχι από τους 15 έως τους 75 όπως σε κάθε συμβατικό καλοριφέρ. Έτσι λοιπόν, επιτυγχάνεται καλύτερη κατανομή της ζέστης, υγιεινότερη ατμόσφαιρα και περισσότερος ελεύθερος χώρος, αφού δεν υπάρχουν ογκώδη θερμαντικά σώματα.
Οι ανάγκες που έστρεψαν τους ανθρώπους στον βιοκλιματικό σχεδιασμό είναι πολλές. Πρώτα-πρώτα, η υπερβολική αύξηση του πληθυσμού και η βελτίωση του επιπέδου ζωής οδήγησαν στην ταχεία αύξηση της ενεργειακής κατανάλωσης τα τελευταία 20 χρόνια. Μάλιστα προβλέπεται ότι το πετρέλαιο, το οποίο είναι βασικό καύσιμο θέρμανσης, σε 100 χρόνια από τώρα θα είναι ελάχιστο ή μη προσβάσιμο στην πλειοψηφία του πληθυσμού. Άλλωστε, η υπερβολική ζήτηση επιφέρει κια αύξηση των τιμών. Μετά το 1973, δηλαδή μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση, οι επιστήμονες ανησήχυσαν και τα κτίρια που αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον με μηδενικό κόστος ήταν η μόνη ορατή διέξοδος.
Εξίσου σημαντική είναι και η αύξηση των εκπομπών των ρυπογόνων αερίων που καταστρέφουν το όζον με αποτέλεσμα να δημιουργείται το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η όξινη βροχή, η διατάραξη των γεωβιολογικών κύκλων του νερού, του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα, η καταστροφή των οικοσυστημάτων. Έτσι, οι κτιριακές υποδομές αυτών των κατοικιών, η μετρημένη χρήση της ενέργειας και η λελογισμένη ή βιώσιμη (Αειφόρος ανάπτυξη) εκμετάλλευση των πηγών που διαθέτει η φύση μειώνει τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.
Εξάλλου, η χρήση ραδιενεργών και μη οικολογικών δομικών υλικών (π.χ. αμιάντου) μολύνει τον αέρα με τοξικά αέρια, στα οποία οφείλονται τα προβλήματα υγείας , οι διάφορες παθήσεις και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των ενοίκων.
Υγιεινή
Η άδηλη αναπνοή του κτηριακού κελύφους, των εξωτερικών τοίχων των στεγών και των δωμάτων έχει καθοριστική σημασία για την υγιεινή των χώρων, για την αποφυγή συγκέντρωσης υγρασίας, για την εκτόνωση των τοξικών ουσιών του εσωτερικού χώρου, δηλαδή για την καλή ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
Τα σύγχρονα κτήρια στην Ελλάδα ανήκουν στην παγκόσμια καταγεγραμμένη κατηγορία των 'άρρωστων κτηρίων'. 'Ασφυκτιούν και ιδρώνουν' μέσα σ' ένα περίβλημα πλαστικών μονώσεων όπως ασφυκτιά αυτός που φοράει ένα πλαστικό αδιάβροχο. Οι εσωτερικοί υδρατμοί συμπυκνώνονται μέσα στους τοίχους δημιουργώντας μύκητες και μούχλα. Οι τοξικές ουσίες των οικοδομικών υλικών και της επίπλωσης συγκεντρώνονται στον εσωτερικό χώρο και υπερβαίνουν συχνά τα διεθνώς επιτρεπτά όρια. Μπορούν να προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, να προκαλέσουν καρκίνο, έως και γενετικές μεταλλάξεις.
Στην Ελληνική αγορά υπάρχουν υλικά μονώσεων και κατασκευής καθαρά, χωρίς τοξικές προσμίξεις που επιτρέπουν την άδηλη αναπνοή και εξασφαλίζουν υψηλή ποιότητα εσωτερικού αέρα, χωρίς κανένα επιπλέον κόστος αγοράς και κατασκευής. Στην παγκόσμια σύγχρονη οικοδομική δραστηριότητα εφαρμόζονται όλο και ευρύτερα τεχνολογίες δόμησης καθαρές, χαμηλότερου κόστους απ' αυτήν του μπετόν, υψηλότερης ασφάλειας και μεγαλύτερου χρόνου ζωής, όπως π.χ. οι τεχνολογίες δόμησης ξύλου και πηλού με εξαιρετικά υψηλά ενεργειακά οφέλη.
Έπειτα, χαρακτηριστικές είναι οι προαιρετικές «πράσινες» στέγες που χρησιμοποιούνται στην Ισλανδία, στις Σκανδιναβικές Χώρες και στις ΗΠΑ. Αυτές είναι στέγες στις οποίες υπάρχει ένα υπόστρωμα χώματος και από πάνω βλάστηση. Και τα δύο (χώμα και βλάστηση) συνεισφέρουν στην εξισορρόπηση των θερμοκρασιακών διακυμάνσεων στους χώρους που κατοικούνται από κάτω , επειδή είτε παγιδεύει, είτε απομονώνει θερμότητα. Χάρη σε αυτές τις στέγες, τα σπίτια εντάσσονται στο φυσικό τους περιβάλλον, εφόσον αυτά είναι υπαίθρια και καλύπτουν τις ανάγκες ομοιόστασης των ενοίκων.
Κατόπιν, όλες οι λειτουργίες του σπιτιού είναι οικολογικές. Η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται για τον φωτισμό, ο οποίος γίνεται μέσα από λάμπες φθορίου, είναι ελάχιστη σε σχέση με τους κοινούς λαμπτήρες, βοηθώντας τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στη μείωση των μηνιαίων εξόδων. Ταυτόχρονα, ο ηλιακός θερμοσίφωνας εξασφαλίζει ζεστό νερό για την κάλυψη των αναγκών των ενοίκων χωρίς κανένα επιπλέον κόστος. Παράλληλα, η ενδοδαπέδια θέρμανση έχει να προσφέρει πολλά. Σε αυτή το πάτωμα είναι φτιαγμένο από ειδικά υλικά που διευκολύνουν την μετάδοση θερμότητας, ενώ κάτω από αυτά ρέει ζεστό νερ, του οποίου η θερμοκρασία ανεβαίνει από τους 15ο περίπου σε 35ο και όχι από τους 15 έως τους 75 όπως σε κάθε συμβατικό καλοριφέρ. Έτσι λοιπόν, επιτυγχάνεται καλύτερη κατανομή της ζέστης, υγιεινότερη ατμόσφαιρα και περισσότερος ελεύθερος χώρος, αφού δεν υπάρχουν ογκώδη θερμαντικά σώματα.
Εξίσου σημαντική είναι και η αύξηση των εκπομπών των ρυπογόνων αερίων που καταστρέφουν το όζον με αποτέλεσμα να δημιουργείται το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η όξινη βροχή, η διατάραξη των γεωβιολογικών κύκλων του νερού, του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα, η καταστροφή των οικοσυστημάτων. Έτσι, οι κτιριακές υποδομές αυτών των κατοικιών, η μετρημένη χρήση της ενέργειας και η λελογισμένη ή βιώσιμη (Αειφόρος ανάπτυξη) εκμετάλλευση των πηγών που διαθέτει η φύση μειώνει τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.
Εξάλλου, η χρήση ραδιενεργών και μη οικολογικών δομικών υλικών (π.χ. αμιάντου) μολύνει τον αέρα με τοξικά αέρια, στα οποία οφείλονται τα προβλήματα υγείας , οι διάφορες παθήσεις και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των ενοίκων.
Υγιεινή
Η άδηλη αναπνοή του κτηριακού κελύφους, των εξωτερικών τοίχων των στεγών και των δωμάτων έχει καθοριστική σημασία για την υγιεινή των χώρων, για την αποφυγή συγκέντρωσης υγρασίας, για την εκτόνωση των τοξικών ουσιών του εσωτερικού χώρου, δηλαδή για την καλή ποιότητα του εσωτερικού αέρα.
Τα σύγχρονα κτήρια στην Ελλάδα ανήκουν στην παγκόσμια καταγεγραμμένη κατηγορία των 'άρρωστων κτηρίων'. 'Ασφυκτιούν και ιδρώνουν' μέσα σ' ένα περίβλημα πλαστικών μονώσεων όπως ασφυκτιά αυτός που φοράει ένα πλαστικό αδιάβροχο. Οι εσωτερικοί υδρατμοί συμπυκνώνονται μέσα στους τοίχους δημιουργώντας μύκητες και μούχλα. Οι τοξικές ουσίες των οικοδομικών υλικών και της επίπλωσης συγκεντρώνονται στον εσωτερικό χώρο και υπερβαίνουν συχνά τα διεθνώς επιτρεπτά όρια. Μπορούν να προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, να προκαλέσουν καρκίνο, έως και γενετικές μεταλλάξεις.
Στην Ελληνική αγορά υπάρχουν υλικά μονώσεων και κατασκευής καθαρά, χωρίς τοξικές προσμίξεις που επιτρέπουν την άδηλη αναπνοή και εξασφαλίζουν υψηλή ποιότητα εσωτερικού αέρα, χωρίς κανένα επιπλέον κόστος αγοράς και κατασκευής. Στην παγκόσμια σύγχρονη οικοδομική δραστηριότητα εφαρμόζονται όλο και ευρύτερα τεχνολογίες δόμησης καθαρές, χαμηλότερου κόστους απ' αυτήν του μπετόν, υψηλότερης ασφάλειας και μεγαλύτερου χρόνου ζωής, όπως π.χ. οι τεχνολογίες δόμησης ξύλου και πηλού με εξαιρετικά υψηλά ενεργειακά οφέλη.
Συνοπτικά για την κατασκευή ή μετατροπή μιας κατοικίας σε βιοκλιματική μερικές από τις πιο σημαντικές λύσεις είναι οι εξής:
• Ολική ή μερική ενεργειακή αυτονομία με φωτοβολταϊκά συστήματα, ανεμογεννήτριες, ηλιακούς θερμοσίφωνες, γεωθερμία κ.α.
• Συστήματα εξοικονόμησης νερού με επανάχρηση νερού, εκμετάλλευση βρόχινου νερού, καθαρισμό οικιακών λυμάτων κ.α.
• Θερμομονωτική και ηχομονωτική ‘κελύφωση΄ του κτιρίου εξωτερικά με ειδικά οικολογικά υλικά (θερμοπρόσοψη).
• Κουφώματα αλουμινίου ή ξύλου με θερμοδιακοπή και διπλά ενεργειακά τζάμια.
• Χρήση οικολογικών υλικών στην κατασκευή ή την ανακαίνιση του κτιρίου όπως για παράδειγμα σε δάπεδα, ξυλεία, χρώματα, καλωδιώσεις , υδραυλικές σωληνώσεις και πολλά άλλα.
• Φιλτράρισμα και καθαρισμός της εσωτερικής ατμόσφαιρας των χώρων με διαφορετικές μεθόδους όπως ειδικά φυτά εσωτερικού χώρου, μηχανικά φίλτρα, έξυπνες μέθοδοι αερισμού.
• Πολλές πρόσθετες λύσεις όπως ‘ηλιακή καμινάδα’, φυτεύσεις δωμάτων και στεγών, ‘εσωτερικό θερμοκήπιο’, φωτισμός με φωτιστικά νέας τεχνολογίας, συστήματα σκίασης και ηλιοπροστασίας, συστήματα για αερισμό και ψύξη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου