'Έκθεση της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης

Η τελευταία έκθεση της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (ICUN), γνωστή ως «Κόκκινη Λίστα», αναφέρει ότι 26.197 φυτά και ζώα απειλούνται πλέον με εξαφάνιση, από τα 93.557 που αντιμετωπίζουν σοβαρές περιβαλλοντικές απειλές σε όλο τον κόσμο. Τα ερπετά της Αυστραλίας πιθανότατα αντιμετωπίζουν τις περισσότερες απειλές από όλα τα είδη, με 975 ερπετά της Αυστραλίας, δηλαδή σχεδόν κάθε ψυχρόαιμο ζώο της περιοχής, να έχουν προστεθεί στη λίστα. Επιπλέον, το 7% αυτών απειλούνται με εξαφάνιση λόγω των μεταβαλλόμενων περιβαλλοντικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των χωροκατακτητικών ειδών και της κλιματικής αλλαγής. 

Η ICUN εκτιμά ότι 600 εκατομμύρια θάνατοι ερπετών οφείλονται σε άγριες και αδέσποτες γάτες, ενώ η μεταβολή θερμοκρασίας κατά ένα μόλις βαθμό θα μπορούσε να μειώσει τον πληθυσμό αρκετών ειδών κατά 50% μέσα σε μόλις 30 έτη.

Ενώ η Αυστραλία αντιμετωπίζει μαζική εξαφάνιση ερπετών, άλλα είδη σε περιοχές της Ασίας απειλούνται επίσης με εξαφάνιση με την πάροδο του χρόνου, λόγω παραγόντων όπως η αποψίλωση των δασών, οι κυκλώνες, η λαθροθηρία και ο θάνατος από γραμμές ηλεκτρικής ενέργειας. 

Στην Ιαπωνία οι επιπτώσεις των πυρηνικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και η κατάρρευση του πυρηνικού αντιδραστήρα στη Φουκουσίμα, σε συνδυασμό με την υπερβολική αγροτική παραγωγή και την αστική ανάπτυξη, απειλούν είδη όπως οι γαιοσκώληκες. Από τα 43 ιθαγενή είδη γαιοσκώληκων στην Ιαπωνία, που αξιολογούνται για τον Κόκκινο Κατάλογο, θεωρούνται ότι απειλούνται με εξαφάνιση τρία είδη (Eisenia anzac, Drawida moriokaensis και Drawida ofunatoensis). Η γεωργική εντατικοποίηση και η αστική επέκταση είναι οι κυριότερες απειλές για ορισμένα από αυτά τα είδη. Οι γαιοσκώληκες βοηθούν στη διατήρηση υγιών εδαφών, την αύξηση του αερισμού του εδάφους και τη διείσδυση της βροχής. Είναι επίσης το θεμέλιο πολλών αλυσίδων τροφίμων. Στην Ιαπωνία, οι γαιοσκώληκες παραδοσιακά χρησιμοποιούνται ως δολώματα αλιείας και φάρμακα. Είναι επίσης πολιτιστικά σημαντικοί, με μυθικές ιστορίες για το γίγαντα γαιοσκώληκα που ανεβαίνει στον ουρανό και γίνεται δράκος.

Τα χωροκατακτητικά φυτά απειλούν τα σκαθάρια των νησιών των Αζορών. Περισσότεροι από εκατό είδη εντόμων από τα πορτογαλικά νησιά των Αζορών έχουν αξιολογηθεί για την κόκκινη λίστα της IUCN και το 74% αυτών απειλείται με εξαφάνιση. Η υποβάθμιση του οικοτόπου που επιδεινώνεται από τα χωροκατακτητικά είδη, η μεταβολή της χρήσης γης και το κλίμα ξήρανσης αποτελούν τις κύριες απειλές. Και τα 12 εξεταζόμενα είδη σκαθαριών Ironclad (Tarphius spp.) Θεωρούνται απειλούμενα με εξαφάνιση. Αυτά τα σκαθάρια βασίζονται στην αποσύνθεση του ξύλου, των βρύων και της φτέρης κάλυψης για επιβίωση, αλλά το Kahili Ginger (Hedychium gardnerianum), ένα φυτό που εισήχθη από τα Ιμαλάια, αντικαθιστά αργά τα εγγενή φυτικά είδη. Το σκαθάρι Ironclad του νησιού Terceira (Tarphius relictus) έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα από την αλλαγή αυτή και περιορίζεται τώρα σε μια περιοχή μικρότερη από ένα εκτάριο. Η πρόσφατη ίδρυση προστατευόμενης περιοχής από την κυβέρνηση των Αζορών, βάσει του σχεδίου αξιολόγησης του σκαθαριού Ironclad, παρέχει κάποια ελπίδα για το μέλλον αυτού του είδους. "Τα σκαθάρια είναι βασικά συστατικά των οικοσυστημάτων, ικανοποιώντας κρίσιμες λειτουργίες όπως η θήρευση και η επικονίαση", λέει ο Axel Hochkirch, πρόεδρος της υποεπιτροπής διατήρησης των σπονδυλωτών της IUCN SSC. "Οι μικρές αλλαγές στους οικοτόπους έχουν μεγάλες επιπτώσεις στα ασπόνδυλα και τα είδη που είναι ενδημικά στα νησιά απειλούνται ιδιαίτερα".

Τα ζώα δεν είναι τα μόνα είδη που αντιμετωπίζουν εξαφάνιση πριν από το τέλος του αιώνα. Η αποψίλωση των δασών, η ξηρασία, η καταστροφή από τη γεωργία και την ανακατεύθυνση των υδάτων, και γενικά η κλιματική αλλαγή, απειλούν διάφορα φυτά σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση.

ΣΥΝΟΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΝ = 93.577 

Συνολικά απειλούμενα είδη = 26.197 

Εξαφανίστηκαν = 872 

Απειλούμενα σε κρίσιμο σημείο = 5.664 

Απειλούνται = 8.701 

Ευάλωτα = 11.832 

Κοντά στην εξαφάνιση = 6.052 

Χαμηλός κίνδυνος / Συντήρηση εξαρτώμενη = 210 

Λιγότερο ανησυχητικά δεδομένα = 45.561 

Δεδομένα με ανεπάρκεια στοιχείων = 14.616 

Τα αριθμητικά στοιχεία που παρουσιάζονται παραπάνω αφορούν μόνο τα είδη που έχουν αξιολογηθεί μέχρι σήμερα για την κόκκινη λίστα της IUCN. Αν και δεν έχουν αξιολογηθεί όλα τα είδη του κόσμου, η Κόκκινη Λίστα της IUCN παρέχει ένα χρήσιμο στιγμιότυπο για το τι συμβαίνει σήμερα στα είδη και τονίζει την επείγουσα ανάγκη για δράση διατήρησης. Τα σχετικά ποσοστά για τα απειλούμενα είδη δεν μπορούν να παρασχεθούν σε πολλές ταξινομικές ομάδες στην κόκκινη λίστα της IUCN, επειδή δεν έχουν εκτιμηθεί διεξοδικά. Για πολλές από αυτές τις ομάδες, οι προσπάθειες αξιολόγησης επικεντρώθηκαν σε απειλούμενα είδη.  Για τις ομάδες που έχουν εκτιμηθεί διεξοδικά, μπορεί να υπολογιστεί το ποσοστό των απειλούμενων ειδών, αλλά ο πραγματικός αριθμός των απειλούμενων ειδών είναι συχνά αβέβαιος, διότι δεν είναι γνωστό εάν τα είδη με έλλειψη δεδομένων (DD) απειλούνται ή όχι. Ως εκ τούτου, τα ποσοστά που παρουσιάζονται παραπάνω παρέχουν την καλύτερη εκτίμηση του κινδύνου εξαφάνισης για τις ομάδες που έχουν εκτιμηθεί διεξοδικά (εξαιρουμένων των εξαφανισθέντων ειδών), με βάση την υπόθεση ότι τα είδη που παρουσιάζουν έλλειψη δεδομένων είναι εξίσου απειλητικά, δεδομένου ότι τα δεδομένα είναι επαρκή είδη. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα μεσαίο ποσοστό που κυμαίνεται από το x% των απειλούμενων ειδών (εάν δεν απειλούνται όλα τα είδη DD) σε ποσοστό% απειλούμενων ειδών (εάν απειλούνται όλα τα είδη DD). Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή είναι η καλύτερη εκτίμηση.

Πηγή: https://www.iucn.org/news/species/201807

Δείτε επίσης: Επιχειρήματα υπέρ της φύση